Sensorruispatronen zijn de ‘vingerafdrukken’ van onvolkomenheden in een beeldsensor. Ze zijn het gevolg van fysieke en elektronische kenmerken van de pixels en schakelingen van de sensor en verschijnen in uw foto’s als subtiele (of soms niet zo subtiele) ongewenste texturen, kleurvlekken of herhalende patronen, vooral bij weinig licht of een hoge ISO-waarde.
Continue reading →Beeldvormende technieken
Digitale sensoren
Fotosensor ontwikkeling
De laatste ontwikkelingen op het gebied van fotosensoren voor fotografie richten zich op verbeterde beeldkwaliteit, hogere lichtgevoeligheid, snellere uitlezing en compactere formaten.
BSI (Backside Illuminated) en Stacked Sensoren
Backside Illuminated (BSI): Deze techniek verbetert de lichtopname door de bedrading achter de lichtgevoelige laag te plaatsen.
Stacked sensor: De signaalverwerking zit in een aparte laag onder de pixels, wat zorgt voor:
Snellere uitlezing (voor bursts en video)
Minder rolling shutter-effecten
Meer ruimte voor geavanceerde AF-systemen.
Mobiele fotografie
De laatste tijd is mobiele fotografie enorm populair geworden en heeft het de lat voor alle fotografen hoger gelegd.
Tien jaar geleden garandeerde een goede DLSR-camera foto’s van hogere kwaliteit dan een mobiele telefoon, maar dat is nu niet meer het geval.
Continue reading →Hoe werkt een smartphonecamera?
De dagen waarin we fotorolletjes naar de winkel brachten en zenuwachtig wachtten op het resultaat liggen ver achter ons. Tegenwoordig kunnen we binnen een seconde zien wat onze smartphone heeft vastgelegd. Dat betekent echter niet dat het proces eenvoudig is, achter de schermen gebeurt er ontzettend veel. Hier is een uitleg over hoe een smartphonecamera daadwerkelijk werkt.
Continue reading →Active D-Lighting (ADL)
Nikon’s Active D-Lighting (ADL) is een technologie die helpt om details in hoge lichten en schaduwen te behouden, vooral in scènes met een hoog contrast. De impact ervan verschilt tussen JPEG en RAW bestanden.
Effect op JPEG-bestanden:
- Active D-Lighting wordt permanent toegepast in de camera.
- Het past de belichtingscurve aan voordat het beeld wordt opgeslagen.
- Details in schaduwen worden opgehelderd zonder dat de hoge lichten overbelicht raken.
- Het effect is niet achteraf te verwijderen.
- Ideaal voor direct gebruik zonder nabewerking.
Effect op RAW-bestanden:
- Active D-Lighting beïnvloedt niet direct de RAW-gegevens zelf.
- Het kan de belichtingsmeter en de curve-aanpassing in de camera beïnvloeden.
- Wanneer het RAW-bestand wordt geopend in Nikon-software (zoals NX Studio), wordt het ADL-effect weergegeven, maar je kunt het aanpassen of uitschakelen.
- In andere RAW-converters (zoals Lightroom) wordt de ADL-aanpassing niet herkend, en moet je handmatig de schaduwen en hooglichten aanpassen.
Kort gezegd: bij JPEG is het effect permanent, bij RAW is het een instelbare suggestie. Wil je maximale controle, dan is het beter om ADL uit te laten en het contrast zelf aan te passen tijdens de nabewerking.
Dynamisch bereik
Wat is dynamisch bereik in fotografie?
Dynamisch bereik verwijst naar het verschil tussen de donkerste schaduwen en de helderste hooglichten die een camera kan vastleggen met behoud van details. Het wordt gemeten in stops (EV), waarbij elke stop staat voor een verdubbeling of halvering van het licht. Een hoog dynamisch bereik (HDR) betekent dat een camera meer details in zowel schaduwen als hooglichten kan vastleggen.
Analoge fotografie
De verkoop van analoge camera’s stijgt de laatste tijd door een combinatie van nostalgie, de unieke esthetiek van filmfotografie en een bredere trend van terugkeer naar analoge technologieën.
Hier zijn enkele belangrijke redenen:
- Nostalgie en retro-trend – Jongeren en liefhebbers van vintage technologie ontdekken opnieuw de charme van analoge fotografie, vaak beïnvloed door sociale media en trends uit de jaren ’90 en 2000.
- Unieke filmlook – Film heeft een kenmerkende, warme en soms imperfecte uitstraling die moeilijk na te bootsen is met digitale filters. Dit spreekt veel fotografen aan die op zoek zijn naar een authentiekere visuele stijl.
- Langzamer en bewuster fotograferen – Met een analoge camera moet je bewuster omgaan met elke foto, wat resulteert in meer doordachte composities en minder “snapshot-cultuur” zoals bij digitale en smartphonecamera’s.
- Opkomst van sociale media en influencers – Platforms zoals Instagram, TikTok en YouTube hebben bijgedragen aan de populariteit van analoge fotografie door de promotie van filmcamera’s door influencers en fotografen.
- Hergebruik en duurzaamheid – In een tijd waarin duurzaamheid belangrijker wordt, kiezen mensen vaker voor tweedehands camera’s in plaats van nieuwe digitale modellen.
- Heropleving van filmproductie – Filmfabrikanten zoals Kodak en Fujifilm hebben nieuwe filmsoorten geïntroduceerd of oude producties hervat vanwege de toegenomen vraag.
- Creatieve beperkingen als uitdaging – Fotografen waarderen de beperkingen van film (beperkt aantal opnames per rol, geen directe preview), omdat dit hun vaardigheden en creativiteit aanscherpt.
Door deze factoren groeit de populariteit van analoge fotografie weer, zowel bij hobbyisten als professionele fotografen.
Digitale en analoge fotografie hebben allebei hun eigen sterke en zwakke punten. Welke werkelijk beter is, hangt af van je persoonlijke voorkeuren en waarvoor je de foto’s wilt gebruiken.
Hier zijn de belangrijkste verschillen
Voordelen van digitale fotografie
- Onmiddellijke resultaten – Je kunt direct je foto bekijken en opnieuw nemen als dat nodig is.
- Goedkoper op lange termijn – Geen kosten voor filmrolletjes en ontwikkeling.
- Hoge resolutie en bewerkingsmogelijkheden – Digitale foto’s kunnen gemakkelijk worden aangepast en verbeterd met software zoals Photoshop en Lightroom.
- Opslag en delen – Duizenden foto’s kunnen op een SD-kaart worden opgeslagen en eenvoudig online gedeeld.
- Geavanceerde technologie – Autofocus, beeldstabilisatie en AI-ondersteunde functies maken het makkelijker om scherpe en goed belichte foto’s te maken.
Voordelen van analoge fotografie
- Unieke filmlook – Film heeft een natuurlijke korrel, rijke kleuren en een dynamisch bereik dat moeilijk digitaal na te bootsen is.
- Meer bewuste fotografie – Omdat film beperkt is (bijvoorbeeld 36 opnames per rol), denken fotografen beter na over compositie en belichting.
- Fysieke prints en tastbare ervaring – Foto’s hebben meer emotionele waarde als ze worden afgedrukt, en het ontwikkelen in een donkere kamer kan een kunstvorm op zich zijn.
- Duurzaamheid van negatieven – Goed bewaarde filmnegatieven kunnen decennia meegaan, terwijl digitale bestanden kunnen verouderen of verloren gaan door crashes.
Nadelen van digitale fotografie
- Kan minder karakter hebben – Sommige fotografen vinden digitale beelden te ‘schoon’ en minder uniek dan film.
- Minder focus op compositie – Omdat je oneindig veel foto’s kunt maken, kan het de kunst van doordacht fotograferen verminderen.
- Afhankelijk van technologie – Batterijen kunnen opraken, geheugenkaarten kunnen corrupt raken en bestanden kunnen verloren gaan.
Nadelen van analoge fotografie
- Duur en tijdrovend – Film en ontwikkeling kosten geld, en je moet wachten om je resultaten te zien.
- Beperkte controle achteraf – Je kunt fouten in belichting of compositie niet corrigeren zoals bij digitale foto’s.
- Meer technische kennis vereist – Filmfotografie vraagt vaak om meer handmatige instellingen en begrip van belichting en filmtypes.
Conclusie
Er is dus geen absolute winnaar.
Digitale fotografie is beter voor snelheid, efficiëntie en bewerkingsmogelijkheden, terwijl analoge fotografie een unieke esthetiek en een bewuste benadering biedt.
Sommige fotografen combineren beide werelden: ze fotograferen op film voor de ervaring en het uiterlijk, en gebruiken digitale camera’s voor gemak en precisie.
Bitdiepte
Bitdiepte in fotografie verwijst naar de hoeveelheid tonale informatie die elke pixel in een afbeelding kan opslaan. Het bepaalt het aantal kleuren of grijstinten dat een camera kan vastleggen en weergeven. Bitdiepte is direct gerelateerd aan de kwaliteit en rijkdom van de kleuren en tonale overgangen in een afbeelding.
Continue reading →Analoog-digitaalomzetters
Analoog-digitaalomzetters (ADC’s1) spelen een cruciale rol in camerasensoren door de analoge signalen die door de beeldsensor worden vastgelegd, om te zetten in digitale gegevens.
Bitdiepte
De bitdiepte van de ADC bepaalt het aantal waarden dat kan worden weergegeven.
Hogere bitdieptes (bijv. 10-bit, 12-bit, 14-bit) bieden een nauwkeurigere kleurweergave en een beter dynamisch bereik, wat leidt tot een hogere beeldkwaliteit. ADC’s met een hogere bitdiepte dragen niet alleen bij aan een beter dynamisch bereik maar zorgen ook voor een lager ruisniveau, vooral bij hogere ISO-instellingen. Dit is cruciaal voor het vastleggen van details in zowel hooglichten als schaduwen.
Organische versus siliciumsensoren
De Organic Photoconductive Film (OPF) technologie biedt verschillende voordelen ten opzichte van conventionele fotodiodesensoren met silicium in digitale camera’s, en pakt de belangrijkste beperkingen van op silicium gebaseerde systemen aan.
Panasonic en Fujifilm ontwikkelen een techniek die een 10 keer hogere verzadiging en een functionele global shutter sluitertechnologie bied door organische fotogeleidende film (Organic Photoconductive Film) kortweg OPF, te combineren met de standaard CMOS-beeldsensor techniek .

Spectrale gevoeligheid
- Voordeel van OPF
OPF kan worden ontworpen om een breder en beter afstembaar spectraal gevoeligheidsbereik te hebben, inclusief ultraviolette (UV), zichtbare en nabij-infrarode (NIR) golflengten. Deze flexibiliteit komt voort uit het moleculaire ontwerp van organische materialen, waardoor hun absorptie-eigenschappen kunnen worden aangepast. - Beperking van silicium
Silicium fotodiodes hebben een vaste spectrale gevoeligheid, die voornamelijk reageert op zichtbaar licht en beperkt is in het UV en NIR bereik. Om de spectrale gevoeligheid te verbeteren zijn meestal extra lagen of filters nodig, wat het ontwerp ingewikkelder kan maken en de kosten kan verhogen.
Dunne en flexibele structuur
- Voordeel van OPF
Organische films zijn van nature dun en kunnen worden afgezet op flexibele substraten. Dit vermindert de totale dikte van de sensor, waardoor OPF ideaal is voor compacte apparaten zoals smartphones en wearables. Bovendien maakt flexibiliteit nieuwe vormfactoren mogelijk, zoals gebogen sensoren die de efficiëntie van de lichtopvang verbeteren. - Beperking van silicium
Silicium fotodiodes zijn stijf en vereisen een substantiëlere drager, wat de ontwerpflexibiliteit beperkt en de omvang vergroot.
Verbeterd dynamisch bereik
- OPF-voordeel
OPF-technologie kan een hoger dynamisch bereik bereiken dankzij de mogelijkheid om de responskenmerken van het organische materiaal te verfijnen. De film kan effectiever omgaan met scenario’s met zowel weinig als veel licht zonder te verzadigen. - Beperking van silicium
Silicium sensoren worstelen vaak met een beperkt dynamisch bereik. Licht van hoge intensiteit kan de sensor verzadigen, terwijl prestaties bij weinig licht extra versterking vereisen, wat ruis kan introduceren.
Betere prestaties bij weinig licht
- Voordeel van OPF
De hoge fotogeleidingswinst van organische materialen kan leiden tot betere prestaties bij weinig licht. De intrinsieke gevoeligheid van OPF-materialen maakt effectieve ladinggeneratie en -overdracht mogelijk, zelfs bij weinig licht. - Beperking van silicium
Silicium sensoren vertrouwen sterk op pixelgrootte en versterking om de gevoeligheid bij weinig licht te verbeteren, wat nadelige gevolgen kan hebben zoals meer ruis of een lagere resolutie.
Verminderde overspraak
- Voordeel van OPF
OPF-sensoren kunnen de foto-elektrische conversielaag scheiden van de signaalverwerkingslaag. Deze ontkoppeling vermindert de optische en elektronische overspraak tussen pixels, wat leidt tot scherpere beelden en een betere kleurweergave. - Beperking van silicium
In silicium fotodiodes vindt de foto-elektrische conversie en signaalverwerking plaats in dezelfde laag, wat leidt tot mogelijke overspraak die de beeldkwaliteit vermindert.

Mengen van een signaal van een pixel in een aangrenzende pixel. In een Bayer-array beeldsensor worden, omdat aangrenzende pixels verschillende kleuren hebben, kleursignalen gemengd, wat resulteert in een toestand waarin nauwkeurige kleuren niet kunnen worden gereproduceerd.
Eenvoud en kosten bij fabricage
- Voordeel van OPF
OPF-technologie gebruikt organische materialen die kunnen worden afgezet via eenvoudigere en mogelijk goedkopere methoden zoals spincoaten of printen. Dit vermindert de complexiteit van de productie in vergelijking met silicium, dat zeer nauwkeurige lithografie en etsen vereist. - Beperking van silicium
De productie van silicium fotodiodes gaat gepaard met duurdere en resource-intensieve processen, wat de kosten opdrijft.
Aanpasbaar ontwerp
- Voordeel van OPF
De moleculaire structuur van organische materialen kan worden aangepast aan specifieke eisen, zoals gevoeligheid voor bepaalde golflengten, snellere reactietijden of verbeterde duurzaamheid tegen omgevingsfactoren. - Beperking van silicium
Silicium sensoren hebben beperkte mogelijkheden voor dergelijke aanpassingen zonder significante wijzigingen in het productieproces.
Uitdagingen van OPF-sensoren
Hoewel de OPF-technologie aanzienlijke voordelen biedt, heeft ze ook te maken met een aantal uitdagingen die actief worden aangepakt:
- Stabiliteit
Organische materialen kunnen afbreken bij langdurige blootstelling aan licht en zuurstof. Beschermende coatings en inkapseling zijn nodig om de levensduur te verbeteren. - Ladingsmobiliteit
Organische materialen hebben over het algemeen een lagere mobiliteit van ladingsdragers in vergelijking met silicium, wat de snelheid en efficiëntie kan beïnvloeden. - Integratie
Het aanpassen van OPF aan bestaande CMOS-technologie vereist innovatie om compatibiliteit te garanderen zonder de complexiteit van het systeem te vergroten.
Conclusie
Organische fotogeleidende filmsensoren zijn een veelbelovende verbetering ten opzichte van conventionele silicium fotodiodes in digitale camera’s. Ze blinken uit in spectrale gevoeligheid, dynamisch bereik, prestaties bij weinig licht en prestaties bij weinig licht. Ze blinken uit in spectrale gevoeligheid, dynamisch bereik, prestaties bij weinig licht en flexibiliteit, waardoor dunnere, lichtere en veelzijdigere beeldvormende apparaten mogelijk worden. Hoewel er nog enkele technische uitdagingen zijn, verbeteren voortdurend onderzoek en ontwikkeling snel de bruikbaarheid en toepassing van OPF in de beeldverwerkingsindustrie.
Dus ren nog niet naar de winkel om een Panasonic of Fujifilm camera te kopen waar deze Organische fotogeleidende filmsensoren in zijn verwerkt. De aankondiging is van 2013 en het laatste persbericht op de website van Panasonic stamt van 2018. Kennelijk heeft de ontwikkeling van de Organische fotogeleidende filmsensor te maken met grotere tegenslagen dan verwacht. Maar zo gaat dat soms in de wetenschap en techniek.
Organische fotogeleidende film (OPF) is een gespecialiseerd materiaal dat fotogeleidend is, wat betekent dat de elektrische geleidbaarheid toeneemt bij blootstelling aan licht. Het is samengesteld uit organische verbindingen, meestal kleine moleculen of polymeren, die licht kunnen absorberen en ladingsdragers (elektronen en gaten) kunnen genereren. OPF’s worden veel gebruikt in opto-elektronische toepassingen vanwege hun unieke eigenschappen.
Belangrijkste kenmerken van OPF:
- Fotogeleidbaarheid:
OPF’s genereren elektrische ladingen wanneer ze verlicht worden, waardoor ze ideaal zijn voor apparaten die afhankelijk zijn van lichtdetectie of -omzetting. - Flexibiliteit:
Omdat ze organisch zijn, zijn deze films vaak licht en flexibel, geschikt voor gebruik in flexibele elektronica. - Afstembaarheid:
De eigenschappen van OPF’s, zoals spectrale respons en geleidbaarheid, kunnen worden aangepast door de chemische structuur van de organische verbindingen te wijzigen. - Kosteneffectief:
Organische materialen zijn over het algemeen goedkoper om te produceren en te verwerken dan anorganische tegenhangers.
Veelvoorkomende toepassingen:
- Fotoreceptoren in printers en kopieerapparaten:
OPF’s worden veel gebruikt in elektrofotografische processen, waar ze fungeren als lichtgevoelige laag. - Zonnecellen:
OPF’s kunnen worden gebruikt in organische fotovoltaïsche cellen om zonlicht om te zetten in elektriciteit. - Fotodetectoren:
Ze worden gebruikt in apparaten die licht detecteren, zoals sensoren en beeldvormingssystemen. - Lichtgevende diodes (OLED’s):
OPF’s spelen een rol in bepaalde configuraties van organische lichtgevende diodes.
Hoe het werkt:
Wanneer licht de OPF raakt, worden fotonen geabsorbeerd door de organische moleculen, waardoor elektronen van de valentieband naar de geleidingsband worden geprikkeld. Dit proces creëert vrije ladingsdragers die vervolgens onder een elektrisch veld kunnen bewegen, wat resulteert in elektrische geleiding. De efficiëntie van dit proces hangt af van het vermogen van het materiaal om deze ladingen effectief te genereren, te scheiden en te transporteren.
Voordelen ten opzichte van anorganische materialen:
- Lagere verwerkingstemperaturen.
- Milieuvriendelijkere productieprocessen.
- Potentieel voor de fabricage van grote en flexibele apparaten.
OPF’s zijn een essentieel onderdeel van het groeiende gebied van organische elektronica en dragen bij aan de vooruitgang in duurzame en innovatieve technologieën.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.