creativiteit

Analoge fotografie

Analoge fotografie

De verkoop van analoge camera’s stijgt de laatste tijd door een combinatie van nostalgie, de unieke esthetiek van filmfotografie en een bredere trend van terugkeer naar analoge technologieën.

Hier zijn enkele belangrijke redenen:

  • Nostalgie en retro-trend – Jongeren en liefhebbers van vintage technologie ontdekken opnieuw de charme van analoge fotografie, vaak beïnvloed door sociale media en trends uit de jaren ’90 en 2000.
  • Unieke filmlook – Film heeft een kenmerkende, warme en soms imperfecte uitstraling die moeilijk na te bootsen is met digitale filters. Dit spreekt veel fotografen aan die op zoek zijn naar een authentiekere visuele stijl.
  • Langzamer en bewuster fotograferen – Met een analoge camera moet je bewuster omgaan met elke foto, wat resulteert in meer doordachte composities en minder “snapshot-cultuur” zoals bij digitale en smartphonecamera’s.
  • Opkomst van sociale media en influencers – Platforms zoals Instagram, TikTok en YouTube hebben bijgedragen aan de populariteit van analoge fotografie door de promotie van filmcamera’s door influencers en fotografen.
  • Hergebruik en duurzaamheid – In een tijd waarin duurzaamheid belangrijker wordt, kiezen mensen vaker voor tweedehands camera’s in plaats van nieuwe digitale modellen.
  • Heropleving van filmproductie – Filmfabrikanten zoals Kodak en Fujifilm hebben nieuwe filmsoorten geïntroduceerd of oude producties hervat vanwege de toegenomen vraag.
  • Creatieve beperkingen als uitdaging – Fotografen waarderen de beperkingen van film (beperkt aantal opnames per rol, geen directe preview), omdat dit hun vaardigheden en creativiteit aanscherpt.

Door deze factoren groeit de populariteit van analoge fotografie weer, zowel bij hobbyisten als professionele fotografen.


Digitale en analoge fotografie hebben allebei hun eigen sterke en zwakke punten. Welke werkelijk beter is, hangt af van je persoonlijke voorkeuren en waarvoor je de foto’s wilt gebruiken.

Hier zijn de belangrijkste verschillen

Voordelen van digitale fotografie

  • Onmiddellijke resultaten – Je kunt direct je foto bekijken en opnieuw nemen als dat nodig is.
  • Goedkoper op lange termijn – Geen kosten voor filmrolletjes en ontwikkeling.
  • Hoge resolutie en bewerkingsmogelijkheden – Digitale foto’s kunnen gemakkelijk worden aangepast en verbeterd met software zoals Photoshop en Lightroom.
  • Opslag en delen – Duizenden foto’s kunnen op een SD-kaart worden opgeslagen en eenvoudig online gedeeld.
  • Geavanceerde technologie – Autofocus, beeldstabilisatie en AI-ondersteunde functies maken het makkelijker om scherpe en goed belichte foto’s te maken.

Voordelen van analoge fotografie

  • Unieke filmlook – Film heeft een natuurlijke korrel, rijke kleuren en een dynamisch bereik dat moeilijk digitaal na te bootsen is.
  • Meer bewuste fotografie – Omdat film beperkt is (bijvoorbeeld 36 opnames per rol), denken fotografen beter na over compositie en belichting.
  • Fysieke prints en tastbare ervaring – Foto’s hebben meer emotionele waarde als ze worden afgedrukt, en het ontwikkelen in een donkere kamer kan een kunstvorm op zich zijn.
  • Duurzaamheid van negatieven – Goed bewaarde filmnegatieven kunnen decennia meegaan, terwijl digitale bestanden kunnen verouderen of verloren gaan door crashes.

Nadelen van digitale fotografie

  • Kan minder karakter hebben – Sommige fotografen vinden digitale beelden te ‘schoon’ en minder uniek dan film.
  • Minder focus op compositie – Omdat je oneindig veel foto’s kunt maken, kan het de kunst van doordacht fotograferen verminderen.
  • Afhankelijk van technologie – Batterijen kunnen opraken, geheugenkaarten kunnen corrupt raken en bestanden kunnen verloren gaan.

Nadelen van analoge fotografie

  • Duur en tijdrovend – Film en ontwikkeling kosten geld, en je moet wachten om je resultaten te zien.
  • Beperkte controle achteraf – Je kunt fouten in belichting of compositie niet corrigeren zoals bij digitale foto’s.
  • Meer technische kennis vereist – Filmfotografie vraagt vaak om meer handmatige instellingen en begrip van belichting en filmtypes.

Conclusie
Er is dus geen absolute winnaar.
Digitale fotografie is beter voor snelheid, efficiëntie en bewerkingsmogelijkheden, terwijl analoge fotografie een unieke esthetiek en een bewuste benadering biedt.
Sommige fotografen combineren beide werelden: ze fotograferen op film voor de ervaring en het uiterlijk, en gebruiken digitale camera’s voor gemak en precisie.

Posted by John in Beeldvormende technieken, Creativiteit, Hardware, 0 comments
RAW vs. JPEG

RAW vs. JPEG

Het verschil tussen RAW en JPEG bestanden komt neer op hoe de beeldgegevens worden vastgelegd, opgeslagen en verwerkt.

Laten we het eens bekijken:

JPEG staat voor Joint Photographic Experts Group en is een van de meest gebruikte bestandstypen voor digitale foto’s. De extensie van JPEG is .jpg
RAW is geen afkorting, maar betekent letterlijk ‘ruw’ of ‘onbewerkt’.
De extensie is afhankelijk van de fabrikant.
(Nikon .nef (Nikon Electronic Format), Olympus/OM .orf, Canon .crw)

RAW vs. JPG: de belangrijkste verschillen

EigenschapRAWJPG
BestandsgrootteGrootKlein
CompressieGeen compressie (of verliesvrij)Verliesgevende compressie
FlexibiliteitHoge mate van flexibiliteit (belichting, witbalans, etc..)Beperkte mate van flexibiliteit
Bit diepte 12-bit, 14-bit, of hoger8-bit
KleurgegevensBehoudt volledige sensorgegevensGereduceerde kleurgegevens
Scherpte en ruisonderdrukkingVereist nabewerkingNabewerking door de camera
BestandsformaatBedrijfseigen (verschilt per fabrikant)Universeel (JPEG-formaat)

Waarom is er een verschil?

  • RAW-bestanden bevatten onbewerkte gegevens van de camerasensor. Dit betekent dat ze maximale beeldkwaliteit behouden en uitgebreide nabewerking mogelijk maken, waaronder wijzigingen in belichting, witbalans en dynamisch bereik.
  • Een van de grootste voordelen van RAW is de mogelijkheid om schaduwen en hoge lichten te herstellen in de nabewerking zonder de korrelige ruis die meestal geassocieerd wordt met hoge ISO-instellingen. RAW’s zijn zeer vergevingsgezind als je sterk onderbelichte of overbelichte gebieden hebt.
  • JPG-bestanden worden gecomprimeerd en verwerkt door de camera. De camera past verscherping, ruisonderdrukking en kleuraanpassingen toe voordat het uiteindelijke beeld wordt opgeslagen. Dit resulteert in een kleiner bestand, maar ten koste van verloren beeldgegevens en flexibiliteit. Als je in JPEG fotografeert, is het heel belangrijk dat je de belichting goed vastlegt.
  • Als je probeert de schaduwen te verhogen of de hooglichten te verlagen in je JPEG, kan dit resulteren in banding of posterisatie. Beide effecten zijn te wijten aan het beperkte kleur- en tonale spectrum van 8-bit JPEG’s. Om je hiertegen te beschermen, raadt ik je aan om highlight indicators in te schakelen. De meeste camerafabrikanten hebben deze functie, die je waarschuwt voor de gebieden in je foto waar de hoge lichten zijn weggeblazen in het voorbeeldscherm.
Links RAW vs. Rechts JPEG

Waarom hebben verschillende cameramerken verschillende RAW-indelingen?

RAW-bestanden zijn niet gestandaardiseerd bij verschillende fabrikanten omdat:

Sensorverschillen
Verschillende merken gebruiken verschillende sensortechnologieën en verwerkingstechnieken (bijv. Sony, Canon, Nikon, Fujifilm hebben allemaal een unieke kleurwetenschap).

Eigen verwerking
Elk bedrijf heeft zijn eigen algoritmes voor het interpreteren van sensorgegevens (zoals ruisonderdrukking, demosaicing en kleurweergave).

Business en compatibiliteit
Fabrikanten willen gebruikers binnen hun ecosysteem houden door ervoor te zorgen dat RAW-bestanden het beste werken met hun eigen software (bijv. Canon’s CR3, Nikon’s NEF, Sony’s ARW, Fujifilm’s RAF).

Voortgangen en functies
Nieuwe cameramodellen introduceren nieuwe functies (bijv. hoog dynamisch bereik, dual-pixel RAW), waardoor wijzigingen in RAW-bestandsindelingen nodig zijn.

Waarom geen universeel RAW-formaat gebruiken?
Er zijn pogingen geweest, zoals Adobe’s DNG (Digital Negative) formaat, om RAW-bestanden te standaardiseren, maar de meeste fabrikanten geven de voorkeur aan hun eigen formaten.

Conclusie

  • RAW = Meer gegevens, betere kwaliteit, moet bewerkt worden.
  • JPG = Bewerkt, kleiner, maar minder flexibel.
  • RAW-bestanden verschillen per fabrikant door verschillen in sensortechnologie, kleurwetenschap en eigen verwerking.

Om efficiënt met RAW-bestanden om te gaan, heb je de juiste software, opslagoplossingen en workflow nodig.

Beste software voor het verwerken van RAW-bestanden
Verschillende softwareopties ondersteunen verschillende RAW-indelingen en bieden unieke functies:

Adobe Lightroom & Photoshop (de beste voor de meeste gebruikers)
Standaardgereedschappen voor het bewerken en organiseren van RAW-bestanden.
Niet-destructieve bewerking met geweldige kleur- en belichtingsaanpassingen.
Ondersteunt de meeste RAW-bestandsindelingen.

Capture One (Beste voor professionele kleurgradering)
Betere kleurcontrole dan Lightroom, vooral voor huidtinten.
De voorkeur van veel professionele fotografen.
Het beste voor Sony, Fujifilm en Phase One camera’s.

DXO PhotoLab (Beste voor ruisonderdrukking en lenscorrecties)
Uitstekende AI-gestuurde ruisonderdrukking (DeepPRIME).
Geweldig voor landschapsfotografie en fotografie bij weinig licht.

ON1 Photo RAW & Luminar Neo (Beste voor AI-gestuurde bewerking)
Gebruiksvriendelijke, AI-gestuurde functies.
Goed voor snelle bewerkingen zonder Photoshop.

Darktable & RawTherapee (Beste gratis/open-source opties)
Geavanceerde gratis alternatieven voor Lightroom.
Werken met de meeste RAW-indelingen.
Steilere leercurve maar krachtige tools.

Software van de fabrikant
Elk cameramerk biedt gratis RAW-verwerkingssoftware:

Canon → Digital Photo Professional (DPP)
Nikon → NX Studio
Sony → Imaging Edge
Fujifilm → X RAW Studio

*********

Beste workflow voor RAW-bestanden
Een goed georganiseerde workflow bespaart tijd en houdt je bestanden veilig:

Stap 1: Importeren & Back-up maken
Gebruik een snelle kaartlezer (SD/CFExpress) voor snelle overdracht.
Maak onmiddellijk een back-up op ten minste twee locaties (externe schijf, cloud).
Gebruik software voor fotobeheer (Lightroom, Capture One).

Stap 2: Ordenen en selecteren
Hernoem bestanden met een indeling als: JJJJ-MM-DD_Event_###
Gebruik sterbeoordelingen of vlaggen om de beste foto’s te selecteren.
Verwijder onbruikbare foto’s om ruimte te besparen.

Stap 3: Bewerken & verwerken
Pas eerst de belichting, witbalans en kleuren aan.
Gebruik niet-destructieve bewerking (zodat u wijzigingen ongedaan kunt maken).
Pas selectief ruisonderdrukking en verscherping toe.

Stap 4: Exporteren en delen
Exporteer naar JPEG (voor web en delen) of TIFF (voor afdrukken van hoge kwaliteit).
Formaat van afbeeldingen aanpassen aan gebruik (bijv. 2048px voor sociale media).

*********

Opslag- en back-upoplossingen
Aangezien RAW-bestanden groot zijn, is goed opslagbeheer essentieel.

  • Gebruik externe harde schijven (HDD’s of SSD’s)
  • SSD’s zijn sneller maar duurder.
  • HDD’s zijn goedkoper en goed voor langdurige opslag.

Cloudback-up

  • Google Drive, Dropbox of OneDrive voor online toegang. Zelf gebruik ik liever Proton een PtP beveiligde opslag die, tot 10Gb, gratis is.
  • Backblaze of Synology NAS voor automatische back-ups.

Gebruik RAID of NAS voor redundantie

  • Een RAID-systeem (RAID 1 of RAID 5) biedt fouttolerantie.
  • NAS (Network Attached Storage) maakt toegang op afstand mogelijk.

Oude RAW-bestanden archiveren

  • Converteer oude RAW-bestanden naar DNG-indeling (kleiner, universeler).
  • Sla gearchiveerde bestanden op offline externe schijven op.

RAW bewerken versnellen
Aangezien RAW-bestanden groot zijn, zal het optimaliseren van je systeem de prestaties verbeteren.

  • Gebruik een snelle computer met minstens 16 GB RAM (32 GB+ voor zware bewerkingen).
  • SSD voor bewerking (in plaats van HDD).
  • Een goede grafische kaart (GPU) helpt bij het renderen.
  • Gebruik Smart Previews in Lightroom, sneller bewerken zonder je systeem te vertragen.
  • Behoudt een lichtgewicht voorvertoning in plaats van volledige RAW te laden.

Gebruik opruimsoftware

  • Photo Mechanic of FastRawViewer helpt bij het snel bekijken van RAW-bestanden voordat ze in Lightroom worden geïmporteerd.

Laatste tips

  • Neem RAW+JPEG op als je snelle voorvertoningen nodig hebt maar toch RAW-flexibiliteit wilt.
  • Gebruik presets om het bewerken te versnellen en consistentie te behouden.
  • Houd de RAW-software van je camera geïnstalleerd voor het geval je fabrikantspecifieke functies nodig hebt.
  • Controleer je opslagruimte regelmatig om ruimtegebrek te voorkomen.
Posted by John in Algemeen, 0 comments
Stilstaande beweging.

Stilstaande beweging.

Om een beeld vast te leggen waarbij een onderwerp volledig stil lijkt te staan, moet de sluitertijd van de camera snel genoeg zijn om de beweging te bevriezen, dat betekend dat de sluitertijd snel genoeg moet zijn en de hoeveelheid licht voldoende moet zijn om een snelle sluitertijd toe te staan.

Continue reading →
Posted by John in Creativiteit, 0 comments
Wat is crop, is er een limiet?

Wat is crop, is er een limiet?

In de fotografie verwijst cropped “bijsnijden” naar het proces van het verwijderen van ongewenste buitenste gebieden uit een foto om de kadrering te verbeteren, het onderwerp te benadrukken of de beeldverhouding te wijzigen. Dit kan worden gedaan in de camera of tijdens de nabewerking met behulp van software.

Continue reading →
Posted by John in Creativiteit, 0 comments
Raw vs. Rendered

Raw vs. Rendered

“Raw” en “rendered” zijn termen die vaak worden gebruikt in verschillende contexten, waaronder fotografie, computerafbeeldingen en gegevensverwerking.

Continue reading →
Posted by John in Creativiteit, 0 comments